1 / 9

Ներկայացված օրենքների նախագծերի փաթեթով առաջարկվում է ստեղծել Արտաքին հետախուզության ծառայություն` որպես ՀՀ վարչապետին ենթակա պետական կառավարման համակարգի մարմին: Որպես առանձին կառույց` Արտաքին հետախուզության ծառայության ստեղծման անհրաժեշտությունը բխում է արտաքին հետախուզական եւ հակահետախուզական բնույթի գործունեության արդյունավետության բարձրացման անհրաժեշտությունից: Այս մասին ասել է ՀՀ անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանն ԱԺ պաշտպանության եւ անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի` դեկտեմբեր 22-ի արտահերթ նիստում: Երկրորդ ընթերցմամբ քննարկվել է Կառավարության հեղինակած «Արտաքին հետախուզական գործունեության եւ արտաքին հետախուզության ծառայության մասին» եւ կից ներկայացված օրենքների նախագծերի փաթեթը:

Նպատակ կա առանձին ծառայությունով ՀՀ-ում ձեւավորել հետախուզական համայնք, որտեղ կարեւորագույն դերակատարություն է վերապահվում արտաքին հետախուզական ծառայությանը:

Գերատեսչության ստեղծումը համահունչ է համաշխարհային փորձին` թե' աշխարհի առաջատար երկրների, թե' տարածաշրջանի երկրների, թե' մեր անմիջական հարեւանների օրինակով:

Արտաքին հետախուզության ծառայության ստեղծումը ոչ միայն կնպաստի ԱԱԾ գործառութային արդունավետության բարձրացմանը` հնարավորություն ընձեռելով կենտրոնանալ հակահետախուզության եւ ահաբեկչության դեմ պայքարի ուղղությունների վրա, այլեւ կօգնի առավել ճկուն ու համարժեք արձագանքել փոփոխվող աշխարհի ու տարածաշրջանի մարտահրավերներին:

Օրենսդրական նախաձեռնությամբ հստակեցվել են ծառայության լիազորությունները, համակարգը եւ կառուցվածքը, ծառայողների իրավունքներն ու պարտականությունները եւ պատասխանատվությունը, իրավական եւ սոցիալական երաշխիքները եւ ծառայության հետ կապված այլ երաշխիքները:

«Առկա է քաղաքական որոշում` ստեղծել պետական ծառայության նոր տեսակ, որը չի հանդիսանա զինվորական ծառայություն: Դրանով մենք հնարավորություն կստեղծենք այլ մասնագիտություն ունեցող մարդկանց, հատկապես` բարձր տեխնոլոգիական ոլորտում մասնագիտացված անձանց միանալ ծառայությանը»,- պարզաբանել է Անվտանգության խորհրդի քարտուղարը:

Ի սկզբանե նախատեսվում էր դրույթ առ այն, որ օրենսդրական փաթեթի ընդունումից հետո` երեք տարի անց, արտաքին հետախուզական գործունեություն իրականացնող այլ մարմինները կդադարեն այդպիսի գործունեություն իրականացնել: Դրանից հետո բազմաթիվ քննարկումներ են եղել, նախագիծը ենթարկվել է լրամշակման, համաձայն որի` եռամյա ժամկետից հետո կդադարեցվի ԱԱԾ արտաքին հետախուզական գործունեություն իրականացնող համապատասխան ստորաբաժանման գործունեությունը: Մնացած գերատեսչությունները կշարունակեն իրենց նման գործառույթը: Նախագծի ընդունմամբ պայմանավորված` նախատեսվում է լրացում կատարել «Անվտանգության խորհրդի կազմավորման եւ գործունեության մասին» օրենքում` ծառայության պետին ավելացնելով Անվտանգության խորհրդի անդամների շարքում:

ՀՀ ԱԺ պաշտպանության եւ անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանի դիտարկմամբ կառույցն առանձնանալով ձեռք կբերի ոչ միայն ինքնուրույն կայանալու հնարավորություն, այլ նաեւ կնվազեցնի իր գործունեությունը խաթարող անուղղակի խոչընդոտները:

Անդրադառնալով կառույցի կադրերի ընտրության հարցին` Արմեն Գրիգորյանը նշել է, որ նախագծում կա հատուկ կետ` ծառայության դպրոց ստեղծելու մասին, որպեսզի կադրերի մեծամասնությունը պատրաստվի Հայաստանում: «Մեր առաջնային խնդիրը հայկական դպրոցի ստեղծումն է: Մեր նպատակն է երկարաժամկետ այս ինստիտուտի կայացման ուղղությամբ կատարել մեծ ներդրումներ եւ կարողանալ անվտանգության ապահովման կարեւորագույն ինստիտուտներից մեկը կայացնել»,- շեշտել է նա:

Հարակից զեկուցող Արմեն Խաչատրյանը նշել է, որ քննարկվում է անվտանգային համակարգի շրջադարձային բարեփոխումներից մեկի` Արտաքին հետախուզական ծառայության ստեղծման հարցը, որն իրականացնելու է ՀՀ-ին, քաղաքացիներին արտաքին սպառնալիքներից պաշտպանելուն ուղղված գործունեություն` կատարելով մեր երկրի կենսական շահերին առնչվող տեղեկատվությունների հավաքագրում ու մշակում: Նա ներկայացրել է որոշ տեխնիկական առաջարկներ:

Պատգամավոր Վիլեն Գաբրիելյանը ողջունել է Հայաստանի անվտանգային համակարգում բովանդակության, իմաստի եւ սկզբունքների փաստացի վերափոխումներին միտված նման նախաձեռնությունը:

Հանձնաժողովի արտահերթ նիստում երկրորդ ընթերցմամբ քննարկվել է նաեւ Կառավարության հեղինակած ««Հատուկ պետական պաշտպանության ենթակա անձանց անվտանգության ապահովման մասին» օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին» եւ կից ներկայացված օրենքների նախագծերի փաթեթը:

Նախագծերի ընդունմամբ նախատեսվում է Պետական պահպանության ծառայությանը տրամադրել վարչապետին ենթակա մարմնի կարգավիճակ` այսպիսով այն դուրս բերելով Ազգային անվտանգության ծառայության մարմինների համակարգից:

Ըստ ՀՀ անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանի` այս բարեփոխումներով հնարավորություն է տրվում ԱԱԾ-ին կենտրոնանալ մի քանի կարեւոր ուղղությամբ աշխատանքներում: Հնարավորություն է տրվում նաեւ Պետական պահպանության ծառայությանը` որպես առանձին ինստիտուտ կայանալու: Նա ընդգծել է, որ ՀՀ-ում հասունացել է Պետական պահպանության ծառայության` որպես առանձին կառույցի ձեւավորման հարցը:

Քննարկված օրենսդրական նախաձեռնությունները ստացել են դրական եզրակացություն: